Alergia na ryby występuje częściej u osób dorosłych i młodzieży niż u małych dzieci i trwa zazwyczaj przez całe życie. Dotyka ok 0,5 % populacji.
Ryby należą do wielkiej ósemki alergenów pokarmowych.
W ciągu ostatnich dziesięcioleci uzyskano ważne informacje na temat cech klinicznych i alergenów w odniesieniu do alergii na ryby: wykazano zmienną alergenność wśród parwalbumin łososia (beta-1, beta-2), a ponadto ważne nowe alergeny ryb (enolaza, aldolaza, żelatyna rybna).
Nadwrażliwość na parwalbuminę nakazuje szczególną ostrożność w przypadku spożywania wszystkich gatunków ryb (mniej więcej połowa osób z alergią na ryby reaguje na wszystkie gatunki ryb). Parwalbumina dorsza bałtyckiego i parwalbumina karpia zostały opisane u innych gatunków ryb i stanowią swoisty marker alergii na pozostałe gatunki ryb. Poziom parwalbuminy jest do 100 razy wyższy u karpia niż u makreli lub tuńczyka.
U osób z objawami alergii na ryby, u których nie stwierdzono podwyższenia stężenia swoistej IgE dla parwalbuminy szczególnie istotne są alergeny enolazy i aldolazy (głównie przy alergii na ryby tropikalne).
Wywołujące alergię substancje zawarte w rybach są bardzo odporne na ciepło, co oznacza, że nie znikają podczas gotowania czy smażenia.
Objawy alergii na ryby pojawiają się nie tylko po ich spożyciu, ale również u osób silnie uczulonych po wdychaniu oparów z gotujących się ryb, reakcji kontaktowej podczas ich przygotowywania, a nawet po kontakcie z osobą, która zjadła rybę, np. przez pocałunek.
Wanda Balińska-Miśkiewicz z I Katedry Pediatrii, Kliniki Alergologii i Kardiologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
Warto pamiętać, że nie istnieje związek między alergią na ryby a alergią na skorupiaki.
Alergia na ryby jest czasami mylona z alergią na jod, ponieważ wiadomo, że ryba zawiera pierwiastek jodu. Ale jod nie wywołuje reakcji u osób uczulonych na ryby. Amerykańska organizacja FARE wskazuje, że osoby, które mają alergię na ryby, nie muszą martwić się reakcjami krzyżowymi z jodem lub materiałem kontrastowym (który może zawierać jod i jest stosowany w niektórych radiograficznych procedurach medycznych).
Bibliografia:
- NAAF (Norges Astma- og Allergiforbund), “Ryby i skorupiaki (Fisk og skalldyr)”
- Wanda Balińska-Miśkiewicz, “Diagnostyka molekularna alergii pokarmowej – czy wiemy więcej?”
- Annette Kuehn, Ines Swoboda, Karthik Arumugam, Christiane Hilger, François Hentges, “Fish Allergens at a Glance: Variable Allergenicity of Parvalbumins, the Major Fish Allergens”
- FARE (Food Allergy Research and Education), “Fish allergy”