Adrenalina

Czas na kolejną dawkę wiedzy! Same konkrety!

1. Czy mamy lek ratujący życie?
2. Czym jest epinefryna?
3. Jakie mamy dostępne postaci preparatów adrenaliny na rynku?
4. Czy potrzebna jest nam recepta?

Na te i inne pytania odpowie dr Ewa Miśko-Wąsowska, absolwentka Akademii Medycznej w Warszawie, ukończyła specjalizację z pediatrii w Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym.

Europejska Rada Resuscytacji podaje, że większość pacjentów we wstrząsie anafilaktycznym umiera przez brak adrenaliny albo opóźnienie w jej podaży, dlatego ten wpis jest ogromnie potrzebny, by mieć podstawową wiedzę, jak reagować i w razie konieczności zareagować odpowiednio!

Zapraszamy do lektury!

Rodzinom dzieci z ciężką alergią dość bliskie jest słowo „adrenalina”. Adrenalina inaczej epinefryna to jeden z pierwszych odkrytych hormonów, a syntetycznie wyprodukowany lek uratował już niejedno życie.

Związek ten w naszym organizmie działa na różne układy wyzwalając reakcję alarmową zwaną inaczej „walki lub ucieczki”: powoduje przyspieszenie rytmu serca, zwiększenie przepływu krwi w mięśniach, wzrost ciśnienia tętniczego, rozszerzenie oskrzeli, hamowanie perystaltyki jelit, czy zwężenie źrenic.

Podczas reakcji anafilaktycznej ciśnienie krwi gwałtownie się obniża, drogi oddechowe mogą ulec zwężeniu utrudniając oddychanie, pojawiają się zmiany pokrzywkowe na skórze, niejednokrotnie dochodzi do wymiotów i biegunki. Powyższe objawy mogą narastać w ciągu kilku minut.

Wszystkie objawy anafilaksji odwraca właśnie adrenalina, często określana jest jako lek przciwwstrząsowy.

Obydwa preparaty zawierają roztwór epinefryny gotowy do podania w razie wystąpienia reakcji anafilaktycznej.

Obydwa mogą być przepisane przez lekarza POZ (lekarza rodzinnego, pediatrę), jeżeli u dziecka wystąpiła już wcześniej reakcja anafilaktyczna albo dziecko jest w grupie dużego ryzyka jej wystąpienia (nie jest wymagane zaświadczenie od alergologa).

Ampułkostrzykawka to połączenie strzykawki z ampułką z gotowym do podania roztworem adrenaliny. Zawiera dawkę leku przeznaczoną dla dzieci z masą ciała powyżej 30 kg. Producent zaleca jej przechowywanie w lodówce, ale dopuszcza również przechowywanie w temperaturze pokojowej przez okres 6 miesięcy.

Auto-strzykawka / auto-wstrzykiwacz, czyli pen, wyglądem przypomina długopis, jest bardziej odporny na temperaturę i światło i może być przechowywany w temperaturze pokojowej (czyli do 25°C). Zatem tę formę najłatwiej nosić przy sobie. Preparat Junior przeznaczony jest dla dzieci o wadze 15-30 kg, aczkolwiek lekarz może go również zalecić mniejszym dzieciom, jeżeli jest taka potrzeba. Preparat Senior przeznaczony jest dla dzieci >30 kg.

Jak prawidłowo podać adrenalinę?

Należy wykonać zastrzyk w mięsień, w przednioboczną część uda, pod kątem prostym. Jak najbardziej można to zrobić przez ubranie. Jeżeli stosujemy ampułkostrzykawkę podajemy lek do wyczucia oporu tłoka, w przypadku pena należy poczekać około 10 sekund, aż wydostanie się odpowiednia ilość leku.

Zawsze należy sprawdzać datę ważności produktu, a gdy zbliża się jej koniec niezwłocznie poprosić lekarza o receptę na kolejny preparat.

Każdy alergik po przebyciu reakcji anafilaktycznej powinien mieć przy sobie 2 preparaty.

Wynika to z tego, że:

• pierwszy może być nieprawidłowo użyty przez osobę podającą, np. opisywano zakłucia w palec penem;
• zdarzają się sytuacje, że po kilku minutach (10-15 minutach) może być potrzeba podania drugiej dawki zanim przyjedzie zespół Pogotowia Ratunkowego (PR).

Po podaniu leku należy natychmiast poprosić o pomoc lekarską, wezwać karetkę i zgłosić, że pacjent miał objawy reakcji anafilaktycznej.

Wiedza ratuje życie – przekaż ją dalej i #wstrząśnijbliskimi